Stap-voor-stap uitleg voor een effectief plan
In deze blog beschrijf ik de 10 stappen die je moet nemen om een marketingplan voor je boek te maken. Of je nu publiceert via een uitgever of in eigen beheer, je hebt een marketingplan nodig om lezers te bereiken voor je boek. Als je zelf uitgeeft mag je de marketing waarschijnlijk ook helemaal zelf doen. Als je bij een uitgever zit, is het slim om een plan te maken en dit te bespreken met je uitgever: wat doen zij en wat wordt er van jou verwacht?
In je marketingplan staat wat je doel is en op welke manieren je daar stap voor stap aan gaat werken, zowel op korte als lange termijn. Je maakt er ook meteen een planning bij voor bijvoorbeeld het komende jaar, zodat je weet wat je wanneer moet/wil doen. Het plan helpt je om consequent aan je marketing te werken. Het zorgt er ook voor dat je geen tijd verliest aan het dubben over de juiste keuzes op het gebied van marketing. Je volgt gewoon je eigen plan, waar je goed over na hebt gedacht!
Maak je plan zo vroeg mogelijk, liefst geruime tijd voordat je boek wordt gepubliceerd. Marketing heeft namelijk tijd nodig. Het is nooit te vroeg om met je marketing te beginnen. Maar het is ook nooit te laat! Ook als je boek al (lang) is verschenen, kun je alsnog de marketing ervan oppakken. De meeste boeken zijn immers lang houdbaar.
Lees hier meer over in de blog Wanneer begin je met de marketing van je boek en in de blog Hoe lang ga je door met de marketing voor je boek.
Zie je ertegenop? Geloof me, in de meer dan vijftien jaar dat ik ondernemers train om hun marketing zelf te doen, heb ik nog nooit iemand ontmoet die het niet kon. Alles wat je nodig hebt is gezond verstand, doorzettingsvermogen en hulp om het vol te houden. Aangezien je een boek schreef, denk ik dat je deze klus ook wel kunt klaren!
Wanneer een auteur klaagt over slechte verkoop, is mijn eerste vraag als marketeer: weet je zeker dat je boek een goed boek is? Marketing is namelijk zinloos als het product of de dienst niet in orde is. Helaas denken veel auteurs van zichzelf dat ze een goed boek hebben geschreven, lang niet altijd terecht. Ook heeft het geen zin om trots te zijn op jouw kwaliteit wanneer een vanity-uitgever jouw boek heeft ‘goedgekeurd’. Deze categorie uitgevers (waarbij je als auteur zelf betaal voor het uitgeven van je boek) verdient namelijk aan auteurs en willen jou graag als klant.
Zorg er dus voor dat je een goed boek hebt, en vooral dat je dat kunt bewijzen.
Je hebt enthousiasme nodig om je marketing vol te houden én om mensen te raken met jouw uitingen, of ze nu live zijn of online. Ben je niet blij met je boek of ga je met hangen en wurgen aan de slag met je marketing? Dan gaat het je vooral heel veel energie, tijd en misschien ook geld kosten en niets opleveren.
Breng jezelf in de juiste stemming en ga op zoek naar wat jou motiveert. Zo is het plaatsen van een bericht op social media op zichzelf misschien niet perse leuk, maar dat wordt het wél wanneer een lezer reageert en je daar op een fijne manier verbinding mee maakt. Zie marketing als praten met je fans. Dat is toch leuk en om energie van te krijgen?!
Verder lezen: 8 tips voor meer plezier in je marketing
Weet je wie je bent en wat jouw boek toevoegt aan de wereld? Wat zijn jouw persoonlijke waarden, die onvermijdelijk ook in je boek doorklinken? De basis van de marketing voor je boek en/of bedrijf bestaat uit een beschrijving van je missie, visie en waarden.
Missie
Je missie ie het antwoord op de vraag: ‘Als je kon toveren, wat zou je dan willen veranderen aan de wereld?’ En dan bedoel ik niet per se iets groots en algemeens zoals ‘vrede’ maar iets specifieks dat aansluit bij het bestaansrecht van jou en jouw bedrijf of boek. Maar wel zo groot dat het een droom of een wens lijkt. Het moet iets zijn dat je belangrijk vindt (en altijd blijft vinden) en waar je graag een bijdrage aan wil leveren met je bedrijf of boek. Je vindt het belangrijk, bijvoorbeeld dor ervaringen in je eigen leven. Beschrijf je missie in één zin.
Een missie die echt van jou is (dus niet een missie die je koos omdat je dacht dat anderen dat wenselijk vonden) is groot, overkoepelend en onveranderlijk. Als je meerdere dingen doet in je leven dan zullen alle activiteiten waarbij je vervulling voelt, bijdragen aan je missie. Ieder boek dat je schrijft en dat voor jouw gevoel geschreven ‘moest’ worden, draagt bij aan jouw missie. En mocht je ooit besluiten om iets anders te gaan doen, zal dat nog steeds passen bij je missie.
Visie
Je visie beschrijft op welke manier je met je bedrijf of boek handen en voeten geeft aan de missie. Ook dit beschrijf je in één zin. Doe je meerdere dingen? Dan kun je meerdere visies formuleren.
Voorbeeld:
Missie: Ik gun iedereen verbinding met zichzelf, zodat ze ook verbinding met anderen kunnen maken, omdat deze verbinding bijdraagt aan een gezonder, gelukkiger en gemakkelijker leven.
Visie 1: Met mijn boek over creativiteit help ik mensen om creativiteit in te zetten om verbinding met zichzelf te maken.
Visie 2: Met marketingtraining en -advies help ik ondernemers en auteurs om verbinding te maken met hun doelgroep: klanten en lezers.
Waarden
Welke dingen vind je belangrijk in je leven? Je kunt online lijsten van waarden vinden die je door kunt nemen om je eigen waarden te vinden. Maak er een lijstje van. Liever niet meer dan een stuk of tien. Zijn het er (veel) meer? Kijk dan of je ze kunt groeperen.
De persoonlijke waarden gelden ook voor je werk. Voor zelfstandig ondernemers en auteurs is er geen verschil tussen die twee. Als je persoonlijk bijvoorbeeld ‘eerlijkheid’ erg belangrijk vindt, dan geldt dat in je werk ongetwijfeld ook.
Meer lezen: Waarom waarden belangrijk zijn voor je marketing
Sla dit niet over!
Deze stap is waarschijnlijk de moeilijkste stap voor je marketingplan, en dat is de reden dat veel mensen hem overslaan. Maar hij is ook de belangrijkste! Zonder dit goed uit te zoeken, ga je zwalken en onduidelijk communiceren. Ook zul je je eigen keuzes steeds opnieuw ter discussie stellen. Dat kost veel tijd en energie.
Tip: werk dit uit samen met iemand die jou goed kent. Je missie, visie en waarden zijn voor een ander meestal sneller te zien en gemakkelijker onder woorden te brengen. Je zit er zelf te dicht bovenop!
Voor wie is jouw werk of boek bedoeld? Let op: er zijn twee soorten doelgroepen. De eerste is de groep mensen die welkom is bij jou om je werk af te nemen of je boek te lezen. Dat kan letterlijk iedereen zijn. Maar de tweede soort is de doelgroep die je kiest als doel voor je marketing. Het is een selectie uit die grote, niet te beschrijven groep van ‘iedereen’. Het is een selectie die je maakt voor jezelf en die je helpt om bijvoorbeeld je social media kanalen, onderwerpen en schrijfstijl te kiezen en daar consequent in te zijn.
Je gaat je marketing dus doelbewust richten op een kleinere groep mensen dan al je lezers/klanten. Het is een kleinere groep met duidelijke kenmerken zoals leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, problemen en behoeften. Door die duidelijkheid wordt je eigen communicatie ook duidelijker en effectiever.
Wil je toch met meerdere doelgroepen werken, omdat je bijvoorbeeld boeken voor doelgroep 1 schrijft en andere boeken voor doelgroep 2? Dan maak je het beste een apart marketingplan per doelgroep. De stappen 1 t/m 3 zijn gelijk voor al je doelgroepen, maar de stappen hierna zullen dan verschillen.
Er zijn verschillende manieren om je doelgroep te beschrijven. Je kunt denken aan de demografische kenmerken zoals woonplaats, leeftijd, opleiding, gender en inkomen. Ook kun je een empathy map uitwerken waarin je de persoonlijke waarden en voorkeuren beschrijft
Het werkt erg goed om de kenmerken van je doelgroep uit te werken tot één persoon, met een naam en een gezicht. Neem een leuke, echt bestaande lezer in gedachten of bedenk een fictieve vertegenwoordiger (persona). Deze persona houd je voortaan in gedachten als je iets maakt voor je marketing, zoals een tekst of een video. Het kan ook fijn zijn om een collage te maken zodat je de persona letterlijk in beeld houdt.
Meer lezen in de blog: Voor welke lezers is jouw boek?
Deze is misschien een beetje nieuw voor je, maar jouw boek is een oplossing voor je lezers. Zelfs wanneer je het helemaal voor jezelf schreef, vervult jouw boek een behoefte van de lezer of lost zelfs een probleem op voor de lezer. Dit is het bestaansrecht van je boek, het is de waarde die jouw boek toevoegt aan de wereld.
Maak een lijst van de dingen die je doelgroep wenst, en de dingen waar ze vanaf willen. Sluit je boek daarbij aan? En hoe houd in je marketing je rekening met deze omstandigheden? Waarom moeten zij jouw boek lezen? Wat hebben ze eraan?
Misschien brengt jouw boek ontspanning (romance), of juist spanning (thriller). Het boek maakt mensen aan het lachen of zet hen aan het denken, het inspireert, het motiveert, het biedt herkenning, het laat de lezer kennis maken met nieuwe werelden en andere mensen, het biedt verbinding, emoties, troost, uitleg, hulp, verrassing…
Als je weet wat jouw boek te bieden heeft, kun je marketinguitingen maken die net zo leuk, informatief, uniek, nuttig, herkenbaar, gezellig, vertederend of opzienbarend zijn als jouw boek!
Welk concreet marketingdoel wil je bereiken, en in welke periode? Verzin een doel dat heel concreet is en dat je goed kunt meten, bijvoorbeeld het aantal boeken dat je in een bepaalde periode verkoopt via je webshop. Uiteraard wil je uiteindelijk je boeken verkopen, maar omdat marketing een kwestie is van lange termijn kan het fijn zijn om tussendoelen te formuleren en meten. Denk aan: je bereik via social media, aantallen volgers, aantal adressen op je maillijst, aantal recensies, aantal uitnodigingen voor podcasts, enzovoorts.
Ben je niet alleen auteur maar ook ondernemer? Lees dan vooral ook deze blog 'Ondernemers met een boek' over wat een boek voor je bedrijf kan betekenen
Er bestaan veel marketingstrategieën die je kunt inzetten voor de promotie van je boek. Daarbij kun je zowel inspiratie putten uit de strategieën voor producten (zoek maar eens op de 4 of 7 P’s) als voor diensten (waarbij je werkt aan je ‘know-, like- and trustfactor’).
In onze blog 'Wat kun je als schrijver doen aan de marketing van je boek' geven we nog veel meer ideeën.
Er is dus heel veel mogelijk, maar je bent niet in staat om het állemaal te doen. Maak daarom een keuze voor de komende periode. Als dat eenmaal op de rit is, kun je wat nieuwe elementen toevoegen aan je marketingplan.
Maar welke dingen kies je dan? Laat je leiden door logica (het ligt voor de hand dat je begint met o.a. een goede cover en flaptekst en een site/webshop) en door je eigen voorkeur. Waar heb je tijd en budget voor? Waar heb je zin in? Wat past bij jouw persoonlijkheid en talenten? Je leukste lezers lijken op jou. Als je in je marketing dicht bij jezelf blijft is de kans het grootst dat je het volhoudt én dat je precies die mensen bereikt die het meeste hebben aan jouw boek.
Voor sommige middelen moet je bepalen hoe je vaak je deze wil inzetten. Als je bijvoorbeeld op Instagram gaat, hoe vaak zou je daar dan een story, post of reel willen plaatsen? Hoe vaak publiceer je een nieuwe blog op je site en hoe vaak wil je je nieuwsbrief verzenden? Bedenk een regelmaat die die je vol kunt houden!
Door je middelen in een planning onder te brengen, maar je je plannen concreter en zorg je ervoor dat je zomin mogelijk dubbel werk hoeft te doen. Wanneer je bijvoorbeeld blogt, kun je over die blogs social media berichten maken. Als je nieuwsbrieven verzendt, kun je die vullen met content die je al maakte voor je site en social media.
De planning zorgt er ook voor dat je op tijd begint en dat je belangrijke haakjes zoals een toepasselijke ‘dag van’ niet mist.
Meestal noteer ik in de eerste kolom van mijn planning de data en weken, en in de tweede kolom wat er op die data plaatsvindt aan belangrijke evenementen (zoals je boeklancering en boekenmarkten) en ‘dagen van’. Daarna kun je de acties invullen. Voor een evenement houd ik vaak een PR-draaiboek van 6 weken aan. Maar voor free publicity in magazines moet je veel vroeger in actie komen. Je vindt meer informatie hierover in de blog Maak een jaarplanning voor je (online) marketing.
Plannen maken kunnen we allemaal, maar het ook echt uitvoeren is een heel ander verhaal! Wat heb jij nodig om het ook echt te gaan DOEN, die marketing?! Regel voor jezelf wat je nodig hebt aan stokken achter de deur, kennis, inspiratie en motivatie. In mijn blog over marketing volhoudtechnieken geef ik creatieve en slimme manieren om je marketing vol te houden
Dit marketingplan heb je niet gemaakt om in een lade te leggen. Je moet aan het werk! Neem in je planning ook momenten voor evaluatie op. Meet of je je richting je doel beweegt en stuur bij als de resultaten daar aanleiding voor geven. Jij bent de baas, je mag altijd je plan wijzigen!
Bij iedere stap van het marketingplan voor je boek valt nog veel meer te vertellen, dat zag je al aan de vele linkjes naar blogs met nadere informatie. Daarnaast kan ik je helpen met bijvoorbeeld een workshop, training of persoonlijk advies vanuit Vork Communicatie en Bestelbijdeauteur.nl. Ook ben je altijd welkom bij onze maandelijkse boekmarketing vragenuurtjes (gratis, online).
Kun je als auteur wel wat marketinghulp gebruiken?
- Meld je aan voor onze nieuwsbrief met marketingtips voor auteurs
- Word lid van onze groepen op LinkedIn en Facebook (open voor alle auteurs)
- Voor zelfverkopende auteurs: plaats je boek op Bestelbijdeauteur.nl
