Gratis publiciteit voor je boek: hoe kom je eraan?

Stappenplan voor lokale free publicity voor je boek

Stappenplan voor lokale free publicity voor je boek

Free publicity is gratis publiciteit doordat media over jou schrijven. Het is natuurlijk fantastisch als je als auteur gratis publiciteit over je boek(en) kunt krijgen.

Gratis landelijke publiciteit kan erg moeilijk zijn, maar lokaal en regionaal maak je beslist kans. En het leuke is: hoe vaker je lokaal in de publiciteit komt met je boek, hoe groter je kans op regionale en uiteindelijk ook landelijke publiciteit. Klein beginnen loont!

In deze blog geven we een stappenplan voor auteurs om lokale en/of regionale publiciteit te krijgen over je boek(en). Wie weet lukt het je daarmee en/of daarna ook landelijk!

1. Maak een perslijst voor je boek

Maak een overzicht van de lokale en regionale media die in jouw omgeving verschijnen. Dat zijn bijvoorbeeld de advertentieweekbladen die huis-aan-huis verschijnen. Het kunnen papieren uitgaven zijn maar ook digitale nieuwsbrieven of social media accounts die nieuws publiceren.

Hoe vind je partijen die lokaal nieuws publiceren?
- Zoek online naar ‘nieuws’ in combinatie met je woonplaats of de streek waarin je woont.
- Vraag aan lokale ondernemers die je kent of ze misschien een perslijst hebben.
- Vraag om tips via een lokale groep op Facebook
- Bekijk de bladen op de leestafel van de bibliotheek of een café en noteer de gegevens die je in het colofon vindt
- Denk ook aan lokale community’s en nieuwsbrieven van lokale organisaties
- Onderzoek in welke krant jouw gemeente de gemeentepagina’s publiceert
- Onderzoek of landelijke bladen een regionale bijlage hebben
- Haal (tijdelijk) de nee/nee sticker van je brievenbus en kijk wat er bij jou binnenkomt

In de perslijst noteer je de mailadressen van de redactie, liefst met de naam van een contactpersoon erbij. Sommige nieuwsbronnen werken met een site waarop je zelf nieuws, agenda-items en tips voor de redactie kunt invullen. Dan noteer je de url (=het online adres) van de invulpagina.

2. Bepaal de nieuwswaarde van het bericht over je boek

Iets dat voor jouzelf interessant is, is niet per se interessant voor de journalist. Met een commercieel bericht maak je bijvoorbeeld weinig kans op gratis publiciteit. Als je iets wil verkopen dan moet je maar adverteren, vinden de redacties.

Een journalist of redactie zoekt naar onderwerpen waarin de lezer interesse heeft, zodat ze het blad kopen of het bericht openen. Het moet dus opzienbarend zijn, of nieuw, of emotionerend, opmerkelijk, belangrijk… Of aansluiten bij iets waar iedereen het nu over heeft, maar dan wel op een nieuwe manier.

Als de reden waarom jij in de publiciteit wil komen niet interessant is voor een redactie dan moet je een ander ‘haakje’ zoeken. Neem afstand van je onderwerp en probeer er op een andere manier naar te kijken. Oftewel: zoek de nieuwswaarde in jouw bericht. Voeg je een uniek gezichtspunt toe? Misschien een lokale blik op een landelijke ontwikkeling? Heb je iets bijzonders ontdekt? Zit er emotie in? Zouden mensen hier nieuwsgierig naar zijn? Wat heeft de lezer van de krant eraan om dit te weten? Wat lopen ze mis als ze het niet weten?

  • Uitzoomen is voor een buitenstaander makkelijker dan voor jezelf. Bespreek je onderwerp met iemand anders als je er zelf niet uit komt.
  • Wees creatief. Als het niet lukt om publiciteit te krijgen voor je commerciële activiteit, ontwikkel dan een gratis versie of introductie of bijzondere actie die wel gepubliceerd wordt. Doe iets met een goed doel. Nodig een BN-er uit. Werk samen met een niet-commerciële partij van wie de aankondigingen wel gepubliceerd worden. Zoek de humor op. Verzin iets ongebruikelijks. Doe iets ongelooflijks.
  • Of iets interessant is, heeft natuurlijk veel te maken met de doelgroep, oftewel de lezer van het bericht. Ga na welke doelgroep je wil bereiken en welke media zich richten op deze doelgroep. Neem eerdere uitgaven door en analyseer wat voor onderwerpen erin staan en hoe ze worden gepresenteerd. Hoe past jouw onderwerp daarbij?

3. Schrijf een persbericht over je boek of activiteit als auteur

Officiële persberichten waarin serieus nieuws wordt aangekondigd, hebben een specifieke opbouw. Met behulp van Google of AI kun je die gemakkelijk vinden. Maar voor lokaal nieuws werkt het anders. Lokale redacties zijn vaak onderbezet en ontvangen het liefst kant-en-klaar berichten die zó geplaatst kunnen worden, inclusief foto.

Tips voor een kant-en-klaar bericht over je boek, voor lokale media:

  • Schrijf kort en krachtig;
  • Verzin een kop die de aandacht trekt;
  • Kom meteen ter zake in de eerste zin. Dus schrap je gezellige inleiding en begin met het belangrijkste;
  • Schrijf vanuit een neutrale afzender, dus gebruik geen woorden als ‘wij’ en ‘ons’;
  • Geef antwoord op de vragen: wie, wat, waar, wanneer, hoe en waarom (voor zover relevant);
  • Maak je bericht eventueel levendiger en persoonlijker met citaten;
  • Vermeld de plek waar lezers meer informatie kunnen vinden over je boek;
  • Gebruik een directe en actieve stijl. Schrap lijdende vormen en overbodige (hulp)werkwoorden;
  • Voeg een foto bij die vrij is van rechten en geef aan of en hoe de fotograaf erbij vermeld moet worden.

4. Verstuur het persbericht over je boek of activiteit als auteur

Mail het bericht over je boek aan de redactie of vul het in op de website van het betreffende medium. Bij mail: zet het bericht gewoon in de mail zelf, dus niet als aparte bijlage bijvoegen. Een inleiding is niet nodig; val ook hier met de deur in huis zodat de nieuwswaarde meteen duidelijk is. Het woord ‘persbericht’ kun je weglaten. Schrijf een onderwerpregel waaruit de nieuwswaarde duidelijk blijkt.

Wanneer je hetzelfde bericht over je boek bij meerdere partijen aanlevert, kun je wellicht steeds een andere foto toevoegen.

Pas op: nabellen wordt over het algemeen niet op prijs gesteld. Mocht je de journalist persoonlijk kennen, dan kun je wel even bellen of misschien beter appen dat je een leuk bericht voor hem of haar hebt.

4. Verstuur het persbericht over je boek of activiteit als auteur

5. Gebruik de publiciteit die je kreeg over je boek(en)

Is het gelukt om publiciteit te krijgen over jou of je boek(en)? Vermeld het op je eigen site in het overzicht ‘in de media’ zodat het ook later nog teruggevonden kan worden. Gekregen publiciteit maakt jou namelijk waardevoller voor andere journalisten in de toekomst. Ook helpt het nieuwe lezers om in te schatten of jouw boek iets voor hen is.

Als het medium jouw bericht op social media plaatst, like en deel het dan. Zo niet, plaats dan zelf iets op social media.

Op deze manier kun je zelfs profijt hebben van publicaties die op zichzelf nauwelijks bereik hebben, zoals een interview op de lokale radio of als oefening door een student journalistiek. Sla dergelijke verzoeken dan ook niet af: zie het als een goede oefening en een opstapje naar meer publiciteit.

6. Schrijf nog een persbericht over je boek

Wees niet te beroerd om vaker persberichten te sturen over je boek! Zeker bij lokale media (zoals het huis-aan-huis advertentieweekblad) wil het erg wisselen hoe veel ruimte er is. Als er een bepaalde week minder echt nieuws is, of er valt op het laatste moment iets weg, maakt zelfs een minder interessant bericht kans op publiciteit. Zeker als er niets aan herschreven hoeft te worden.

Heeft niemand iets met je bericht gedaan? Probeer het eens vanuit een andere invalshoek te schrijven en probeer het opnieuw. Stel dat er met een van de tien persberichten iets gedaan wordt, dan zou het toch zonde zijn als je het na één poging al opgeeft. Blijf het proberen, houd vol! Overigens kun je de niet-gepubliceerde tekst natuurlijk zelf alsnog publiceren, bijvoorbeeld via social media.

Maar ook als er wel over je wordt geschreven: stuur vaker een persbericht! Verzin steeds een nieuwe aanleiding of invalshoek. Mensen moeten namelijk veel vaker over jou en je boek horen voordat ze het gaan kopen. Iedere volgende keer dat je free publicity krijgt is extra waardevol.

7. Wees alert op momentum

Blijf de actuele ontwikkelingen in de gaten houden, om te zien of zich een haakje voordoet waardoor een bericht over jouw boek opeens interessant(er) wordt. Speelt er een thema dat relevant is voor jouw boek of auteurschap? Schrijf een bericht! Sommige geschikte momenten kun je van tevoren aan zien komen, bijvoorbeeld als het onderwerp van je boek te maken heeft met een seizoen, feestdag of themaweek. Zorg dat je bericht op tijd bij de redactie ligt, zodat ze het eventueel kunnen gebruiken voor een themanummer.

7. Wees alert op momentum

Dóór naar landelijke free publicity voor je boek!

Voor landelijke free publicity over je boek moet je niet alleen aan nieuwsmedia denken, maar ook aan andere uitgaven zoals tijdschriften rondom een bepaald thema en vakbladen. Ga naar de bibliotheek om te onderzoeken welke bladen van toepassing kunnen zijn.

Ook nu moet je je afvragen welke onderwerpen interessant zijn voor het betreffende medium, oftewel wat hun lezers interesseert. Het antwoord op die vraag is voor ieder medium anders. Soms moet het ‘keihard’ nieuws zijn, dus iets dat nog niet eerder is vertoond of gebeurd, of iets dat aansluit bij de actualiteit. Soms moet het juist human interest zijn, dus een menselijk verhaal met emotie.

Oefen met verschillende invalshoeken rond je boek

Om te oefenen met verschillende invalshoeken voor free publicity over je boek, kun je om te beginnen kijken naar de inhoud van je boek. Maak een lijstje met de verschillende thema’s die erin aan de orde komen. Ga op zoek naar media die regelmatig dingen publiceren over het betreffende onderwerp.

De vorm van je boek kan ook aanknopingspunten bieden voor gratis publiciteit. Bijvoorbeeld welke afbeelding er op de omslag staat of zelfs de kleur van de kaft. Een blauw boek kan opeens nieuwswaardig zijn op 'blue monday' (is mentale gezondheid een van de thema's in je boek?) en een oranje boek op Koningsdag.

Uitzoomen levert ook aanknopingspunten op. Kijk naar randzaken zoals het schrijven van je boek of een opleiding, hobby of beroep naast het auteurschap. Wat kun je vertellen over de manier waarop je boek tot stand kwam? Hoe kwam je op het eerste idee, waar was je toen? Zelfs de manier waarop je als persoon met je financiën omgaat of hoe je woont kan een invalshoek zijn. Je hebt van die rubrieken waarbij mensen bijvoorbeeld toelichten wat ze verdienen en hoe ze met hun geld omgaan. Of hoe ze duurzaam leven. Ik zie daar regelmatig mensen in staan die 'ook nog even' vertellen dat ze auteur zijn en op die manier zichtbaar zijn met hun boek.

Help een wanhopige journalist met je boek

Op de Facebook groep RUM (Roept U Maar) plaatsen journalisten oproepjes voor deskundigen of mensen die ervaring hebben met een specifiek onderwerp. Zeker redacties met rubrieken die wekelijks gevuld moeten worden kunnen soms best wanhopig en op korte termijn nog zoeken naar interessante verhalen. Lees die oproepjes en gebruik je creativiteit. En reageer op de oproep! Niet alleen privé via de DM maar ook in het openbaar, want ook dat is zichtbaarheid.

Overigens kun je nooit eisen van een redactie dat ze jouw bedrijfsnaam of de naam van je boek vermelden . Maar in overleg is er meestal wel wat mogelijk. De journalist is blij met jouw verhaal, jij bent blij met de extra zichtbaarheid.

Help een wanhopige journalist met je boek

Het effect van free publicity op de verkoop van je boek

Gaan de boekbestellingen binnenstromen als het je lukt om in de publiciteit te komen? Nee, helaas, zo werkt het meestal niet. Ik ken toevallig één ondernemer die binnen liep na een goed stuk in De Telegraaf, maar deze voorbeelden zijn tegenwoordig zeldzaam. Het is dan ook verstandig om publiciteit te blijven zoeken, zodat je vaker in beeld bent en het opstapeleffect zijn werk kan doen. Je mogelijke lezers moeten steeds opnieuw van je horen. Pas als je in 'alle' bladen staat, en dan met name in uitgaven die zich specifiek richten op jouw lezers, kun je effect verwachten.

Inspirerende voorbeelden van free publicity rond boeken en auteurs

Is het jou gelukt om met je boek in de publiciteit te komen? Weet je waaraan dat lag? Vertel het en inspireer andere auteurs ermee!

Als je een evenement organiseert dan maak je meestal wel kans op een aankondiging in de lokale media. Die kans wordt groter wanneer je het evenement met meerdere partijen zoals auteurs samen organiseert. Zo worden de aankondigingen van de lokale boekenfeestjes van 4boeken (met presentaties door 12 lokale auteurs) altijd wel gepubliceerd door de lokale media.

Als je een boeklancering aankondigt, vergeet dan niet om te vermelden wat de lokale connectie is. Dus vermeld dat je als auteur uit de betreffende plaats komt, of leg uit dat de plaats een belangrijke rol speelt in je verhaal.

Voor mijn commerciële evenementen krijg ik meestal geen free publicity. Behalve dan die ene keer dat ik een training aankondigde van een nieuw social media platform dat toen ook net landelijk in de publiciteit was. Bovendien had we een professionele foto bijgevoegd van onszelf, met het stadhuis op de achtergrond, dus het was lokaal herkenbaar. Een ander bericht dat voor de voorpagina was gepland, viel op het laatste moment uit. Dus daar stonden we opeens op de voorpagina!

Bestelbijdeauteur.nl in Mijn Geheim

Van 'lege nest syndroom' naar free publicity in het voor het boekenplatform Bestelbijdeauteur.nl in het tijdschrift Mijn Geheim. Hoe kwamen we aan deze publiciteit? Via RUM zagen we een oproepje over ervaringen met het 'lege nest syndroom'. Toevallig hadden we net professionele foto's laten maken, waarvan ik er een meestuurde met mijn reactie. Dit soort spontane, echte foto's gebruikt Mijn Geheim graag.

Saskia Assenbroek, auteur van Heb je mij gezien?

'Ik heb in mijn boek ook experts aan het woord gelaten en op die manier ben ik bij landelijke publiciteit gekomen. De experts waren gevraagd voor Nieuwsuur en Radio 1 en toen ben ik als ervaringsdeskundige meegevraagd! Op LinkedIn ben ik zelf naar aanleiding van een post, benaderd door een journalist van LINDA. Daar is ook een mooi artikel uit voortgekomen. Verder heeft iemand anders mij voorgesteld om mee te werken aan een artikel in Mijn Geheim. En zelf heb ik contact opgenomen met de regionale afdeling van het AD. Het is dus denk ik een combinatie van veel netwerken, zodat anderen aan jou denken als journalisten op zoek zijn naar mensen. En zelf actief contact zoeken met journalisten die schrijven over jouw onderwerp.'

01-04-2025