Ervaringen en tips van onze auteurs, fijn voor de volgende keer!
Blog door: Loes VorkWaar moet je op letten als je als auteur naar de Deventer Boekenmarkt gaat? In 2025 stonden bijna dertig auteurs van Bestelbijdeauteur.nl (BBDA) op deze grootste boekenmarkt van Europa. Sommige auteurs hadden een eigen kraam, andere deelden een kraam met bijvoorbeeld 2, 3 of zelfs 12 auteurs. Soms op eigen initiatief, soms onder de vlag van BBDA. Voor BBDA was het de eerste keer dat we op de Deventer Boekenmarkt stonden, en daar hebben we een hoop van geleerd. Volgend jaar zijn we er zeker weer bij. Sommige dingen blijven hetzelfde, andere dingen passen we aan.
Wat beviel ons wel en wat niet?
Wat viel ons op?
Wat kun je doen om zo veel mogelijk profijt te hebben van je kraam en om daadwerkelijk boeken te verkopen?
Welke verwachtingen zijn realistisch?
Je leest het allemaal in deze blog boordevol tips voor auteurs die ook de markt op willen, of je nu een boek op BBDA hebt staan of niet! Uiteraard kun je de tips ook gebruiken voor je deelname aan andere boekenmarkten en boekevenementen.
De Deventer Boekenmarkt van 2025 was een zeer drukbezochte editie. Het was een zonnige dag (de dagen ervoor en erna regende het) en het was de 35e editie. Met name op de boulevard was het zo druk dat mensen soms niet eens bij de kramen konden komen.
Maar op het Schrijversplein (Nieuwe Markt) was het rustig... Sommige kramen op het Schrijversplein hadden bovendien uitzicht op een blinde muur, zonder overburen, en werden nauwelijks bezocht. We hoorden van een kraamhouder die vorig jaar op een andere plek stond dat deze in omzet was gehalveerd. Dat is zuur! Bij het reserveren van je kraam heb je geen invloed op de plaats. Ook op het aparte Kinderboekenplein was het rustiger dan elders.
Zowel het Schrijversplein als het Kinderboekenplein waren dit jaar nieuw op de Deventer Boekenmarkt. Ze hebben waarschijnlijk nog even tijd nodig om te groeien. Ik vind het goede initiatieven, waaruit blijkt dat de organisatie in de gaten heeft dat boekenmarkten niet alleen interessant zijn voor tweedehands en antiquarische boeken, maar ook voor nieuwe en zelfuitgegeven boeken.
Ga je naar een boekenmarkt? Informeer bij de organisatie naar de hoeveelheid en soort bezoekers die ze verwachten en of er verschillen zijn qua locatie. Benader ook auteurs die bij eerdere edities aanwezig waren en vraag naar hun ervaringen.
Op de Deventer Boekenmarkt is een standaard kraam 3 meter breed en 1 meter diep, voorzien van een dakje. De tafel bestaat uit ruwe houten planken die op de uiteinden en in het midden worden ondersteund. Daar moet je zelf een kleed, zeil of papier overheen leggen. Aan het metalen frame van de kraam kun je dingen ophangen.
De kramen staan in groepjes strak tegen elkaar, waarbij de tafelbladen een stukje over elkaar liggen. Er worden geen stoelen bijgeleverd. Je mag in Deventer geen extra dingen voor of naast je kraam plaatsen. Je kunt soms niet gemakkelijk vóór je kraam komen, dan moet je om enkele kramen heen wandelen. Wanneer je buren veel stoelen en spullen achter hun kraam hebben, kun je er soms lastig langs.
Als je naar een andere boekenmarkt gaat: vraag altijd na wat de maten van de kraam zijn, of er een dakje boven is, of je dingen voor of naast je kraam mag zetten en of er stoelen zijn. Dan weet je wat je kunt verwachten!
Ik kwam een keer op een markt waar de tafels slechts 1 meter breed bleken te zijn en er niets was om mijn kroonluchter aan op te hangen. Oeps… Op andere markten mag je soms wel dingen naast en voor je kraam plaatsen, soms is dat gratis en soms moet je ervoor betalen. Fijn om vooraf te weten!
Het is belangrijk dat voorbijgangers goed kunnen zien wat er op de kraam wordt aangeboden. Als het zo druk is dat je alleen over de hoofden kan kijken, is het slim om hoge borden en aanduidingen te hebben. Bijvoorbeeld een bord bovenop de kraam, of achter de kraam een doek, banner of poster met (ook) hoge opdruk. Denk aan: jouw naam, boektitel, genre en eventuele actie of aanbieding.
Wat we zelf hebben geleerd, is hoe belangrijk het is om een eenduidig doel te hebben met je kraam. De kraam die we in augustus 2025 voor BBDA hadden hinkte nog op twee gedachten, en dat merkten we. Het ene was: BBDA helpen aan meer bekendheid en meer volgers op social media, zodat ons platform vaker bezocht wordt door mensen die een bijzonder boek zoeken. Bij dat doel past een kraam met veel verschillende boeken en een activiteit waarbij mensen ons moesten gaan volgen om kans te maken op een gratis boek. Het andere doel was: de auteurs die op de kraam stonden helpen bij de verkoop van hun boek. Bij dat doel past juist een kraam met weinig verschillende boeken, liefst in één genre, waarbij de auteurs elkaar goed kennen en vooral ook elkaars boeken promoten. Dat gaan we volgend jaar dus anders doen!
Kan jouw kraam wel wat duidelijker en zichtbaarder? Denk dan na over het doel dat je ermee wil bereiken. En bezoek andere markten om inspiratie op te doen voor de inrichting van je kraam. Ook op social media kun je voorbeelden en tips vinden van mensen die veel op markten staan. Zo geeft @girlgangcraft craft fair tips via dit bericht op Instagram (klik hier).
Als je een onbekende auteur bent dan zul je actief mensen moeten aanspreken om je boek te kunnen verkopen. Zorg dat er dingen te zien zijn op je kraam en observeer waar de voorbijgangers naar kijken. Lezen ze je bord? Pakken ze je boek op? Stoten ze elkaar even aan? Of zie je een andere aanleiding om iemand aan te spreken, zoals een opdruk of de kleding of een goedgevulde boekentas? Spreek de bezoeker aan met een niet-bedreigende vraag. Bijvoorbeeld: welk genre leest u graag? Of: houdt u van waargebeurde verhalen? Of: Heeft u vandaag al mooie boeken gescoord? Of: bent u op zoek naar iets in het bijzonder? Of, in ons geval: Kent u Bestelbijdeauteur.nl?
Het aanspreken van mensen is voor mijzelf altijd iets waar ik in moet komen. Het voelt ongemakkelijk om mezelf te ‘verkopen’. Aan de andere kant: deze mensen zijn speciaal gekomen omdat ze geïnteresseerd zijn in boeken!
Bijna iedereen vindt het gemakkelijker om iets te verkopen voor een ander dan voor zichzelf. Dat kun je proberen te veranderen, of je kunt er juist gebruik van maken. Zelf spreek ik sneller mensen aan over Bestelbijdeauteur.nl dan over mijn eigen boeken. Als ik mijn eigen boeken wil verkopen werkt het voor mij beter om een extraverte vriendin mee te nemen die met iedereen een gezellig praatje maakt. Zij vindt het ook oprecht leuk om verbinding te maken en betrekt mij in het gesprek zodra het echt over het boek gaat ('Goeie vraag, ik weet het niet maar de auteur staat hier naast me!').
Het is de persoonlijke aandacht en verbinding die verkoopt! Zoek daarom naar een manier van verbinding maken die voor jou werkt. Wees creatief. Je kunt iets uitdelen en niets zeggen. Je kunt een T-shirt met aandacht trekkende opdruk maken. Je kunt iets lekkers uitdelen. Je kunt een workshop op je kraam geven. Je kunt mensen aanspreken en vragen of je een persoonlijk gedicht mag voordragen. Je kunt een spel op je kraam doen met kans op een gratis boek. Je kunt andere mensen inschakelen om je te helpen.
Voorbeeld: het boek over honden met een boxer op de cover trok echt de aandacht van met name baasjes van boxers. Ze móesten het boek even oppakken en doorbladeren, of hun gezelschap erop wijzen. De gedeelde liefde voor honden zorgde bovendien voor een snelle en positieve verbinding met de auteur.
Aan jou de vraag: Wat voor afbeelding zou voor jouw boek de aandacht kunnen trekken? En als deze niet op de cover staat, hoe kun je hem dan toch voor jou laten werken op je kraam?
Misschien baal je ervan dat de persoon met wie je een gesprekje aanknoopte, toch geen boek kocht. Wanneer je dat opvat als persoonlijke kritiek dan wordt het moeilijker om de volgende voorbijganger enthousiast aan te spreken. Goede verkopers weten dat ze een afwijzing niet persoonlijk moeten opvatten en zien iedere 'nee' als een stapje dichter bij een toekomstige 'ja'. Als je weet dat bijvoorbeeld 1 op de 20 gesprekken leidt tot verkoop, dan weet je dat je 19 keer 'nee' moet krijgen voor 1 keer 'ja'.
Bovendien kan een 'nee' later alsnog een 'ja' worden, bijvoorbeeld zodra er geld of een passende aanleiding is om je boek te kopen. Geef daarom altijd iets mee zoals een visitekaartje, boekenlegger of flyer (met je contactgegevens!), en wens de ander nog een fijne dag.
Probeer een contact altijd positief af te sluiten. Is jouw boek ook als e-book verkrijgbaar, staat het op Kobo Plus of ligt het in de bibliotheek? Vertel het, want ook daar zijn lezers altijd welkom. Met name als mensen jou en je boek(en) nog niet kennen is Kobo Plus extra fijn, dan kunnen ze zonder risico een paar pagina’s uitproberen. Over de bibliotheek: veel lezers weten niet dat je als auteur via Lira ook een vergoeding krijgt als je boek wordt uitgeleend. Vertel het door, want dit is iets dat lezers gemakkelijk voor je kunnen doen!
In Nederland moet je altijd rekening houden met wind, maar op een boulevard is dat extra het geval. Rolbanners zijn kansloos als je ze niet extra vastzet, ook bovenaan. We zagen constructies met verzwaring bij de voet maar dat was niet voldoende. Een hogere bevestiging met touw of spin aan een boom of verkeersbord werkte wel. Moet die er wel net staan…
Ook doeken, banners en zeilen die je achter de kraam hangt vangen veel wind en kunnen het beste vastgezet worden met extra lijntjes en grondharingen of iets dergelijks. Flyers en boekenleggers vragen om verzwaring, anders worden ze uitgedeeld door de wind. We zagen diepere schalen, glazen vazen, stenen, klemmen en elastiekjes als oplossing.
Is het rustig op de markt? Kramen waar al wat mensen bij staan, trekken meer bezoekers dan kramen die helemaal leeg zijn.
Ga voor je eigen kraam staan alsof je een bezoeker bent. Doe dat ook bij je buren. Bekijk hun kramen en knoop een praatje aan. En houd intussen je voelsprieten open voor voorbijgangers die ook een kijkje nemen. Jaag ze niet weg, ga er ook niet voor staan zodat het uitzicht op de kraam wordt belemmerd, maar probeer hen in het gesprekje te betrekken.
Of ga iets maken, in het zicht. Zet stempels op je cadeauzakjes, signeer je boeken vooruit of pak een breiwerkje. Dan besteed je je tijd nuttig en je activiteit trekt de aandacht. Ga NIET op je mobiel zitten.
Soms wordt het op het einde van de dag rustiger met bezoekers. Het is echter not done en vaak ook niet toegestaan om alvast te gaan inpakken, want daarmee geef je het signaal af dat het is afgelopen en dat is ook voor je buren niet fijn.
Een mobiel pinapparaat is handig, maar omdat de techniek niet altijd goed werkt is het fijn om andere opties achter de hand te hebben.
De meeste bezoekers kunnen tegenwoordig met hun mobiele telefoon betalen, dus dan kun je afrekenen met een Tikkie of een betaalverzoek. Een Tikkie kun je terplekke aanmaken voor het gewenste bedrag en aan de koper aanbieden via een QR-code die met de telefoon gescand kan worden. Je kunt zo'n QR-code ook van tevoren maken en uitprinten. Let dan wel op de houdbaarheid van de code. Het scannen gebeurt het beste met de camera op de mobiele telefoon, QR-codes werken soms niet in alle bankapps.
Ook zijn er op markten veel bezoekers die speciaal contant geld hebben meegenomen. Neem wisselgeld mee en rond bedragen handig af om het betalen gemakkelijker te maken.
Als je je (nieuwe) boeken netjes wil houden voor de verkoop, dan moet je maatregelen nemen want veel mensen pakken je boek op om even te bladeren en de kaft te lezen. Dat wil je ook graag, maar niet met ál je boeken! Ook de luchtvochtigheid, de zon en de wind doen hun werk waardoor bijvoorbeeld je kaften kunnen gaan krullen. Leg een of enkele inkijkexemplaren neer en bescherm je andere exemplaren met bijvoorbeeld een elastiekje, touwtje, bulldogklem of al dan niet doorzichtige verpakking.
Ik maak zelf wat stapeltjes van mijn boeken, waarvan ik alleen de bovenste exemplaren dicht bind. Bovenop en ervoor leg ik dan mijn inkijkexemplaren. Als het echt regent bewaar ik mijn boekenvoorraad in afsluitbare plastic kratjes.
Als je met meerdere auteurs een kraam deelt, deel je de kosten maar ook de aandacht. Wij hadden 2 kramen met ieder ongeveer 12 auteurs en dat was prima om ons platform BBDA in beeld te brengen, maar minder goed voor de individuele zichtbaarheid en verkoop van de betreffende auteurs. Als auteur heb je in dit geval geen of nauwelijks kosten, maar mag je al blij zijn als je een of enkele exemplaren verkoopt.
Natuurlijk kun je ook in je eentje een kraam huren. De prijzen verschillen nogal per markt, maar ook bij een redelijk bedrag voor kraamhuur (75 euro in Deventer) moet je heel wat boeken verkopen om uit de kosten te komen. Als je met iemand samen gaat kun je de kosten delen én is het wat gemakkelijker om bijvoorbeeld even je kraam te verlaten om naar de wc te gaan of te lunchen. In Deventer kun je alleen een kraam huren als je als bedrijf bent ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Ben jij dat niet? Zoek dan een auteur die dat wel is.
Waar ligt het omslagpunt? Op een 3-meter kraam kun je prima staan met 3 of 4 auteurs. Zoek auteurs met wie je een klik hebt, zodat het een fijne dag wordt. Hetzelfde genre is handig. Zorg ervoor dat je elkaars boeken goed kent, zodat je naar elkaar kunt verwijzen zodra je meer weet van de bezoeker. ‘Wat lees jij graag? Dan denk ik dat jij dit boek wel leuk zal vinden!’.
Naast de kleden voor op je kraam en natuurlijk je boeken, is het handig om het volgende mee te nemen:
Stevig zeil of doek voor de achterwand ter bescherming bij regen, tegen de zon of voor een rustiger beeld (achtergrond).
Bij regen een paraplu om op straat mensen aan te kunnen spreken, en doorzichtige zeiltjes om de inhoud van je kraam te beschermen
Stoel
Zonnebrand, zonnebril, petje, sjaal (bij kou of tegen de zon)
Touw, spin, ophanghaakjes, punaises, paperclips, elastiekjes, kraamklemmen
Spullen om je boek in te pakken: papier, envelop, tape, tasje, pen om te signeren
Uitdeelmateriaal: folders, flyers, visitekaartjes, stickers, boekenleggers
Zichtbaarheid: poster, rolbanner, prijskaartjes en -bordjes ('Alleen vandaag 15,-')
Afvalzakje: meestal moet je je afval zelf afvoeren.
Eten, drinken, water, bestek, keukenrol, papieren zakdoekjes, handdoekje
Kleding: trek je mooie kleding pas aan ná het inrichten van je kraam, neem extra schoenen mee om halverwege te kunnen wisselen
Lekkers om te delen met andere kraamhouders en/of bezoekers
EHBO-setje, je eigen medicijnen, pijnstiller, pleisters, nagelknippertje, tandenstoker, tandenborstel
Wisselgeld, rekenmachine, prijslijst
Notitieboekje en pen om je verkopen, actiepunten en ideeën te noteren
Mobiele telefoon, oplader, powerbank
Voor: laat weten dat je er bent via je eigen site, nieuwsbrief en social media. Voeg je naam toe aan het evenement op het overzicht van boekevenementen op onze site. Zoek ook de social media uitingen op van de organiserende partij en andere kraamhouders, like deze berichten en vertel dat je er ook bij bent. Kondig je beursactie aan of beloof een cadeautje voor iedereen die jouw kraam bezoekt.
Tijdens: op de dag zelf kun je ook berichten plaatsen, met name korte filmpjes (stories, shorts) doen het goed in de ochtend, zodat mensen alsnog kunnen komen. Zelf kom ik vaak niet aan posten toe tijdens een evenement. Maar maak wel echt even tijd vrij om foto’s van jezelf en de kraam te maken zodat je deze later kunt gebruiken. Foto’s van jezelf met lezers zijn ook erg leuk, of van kopers met je boek!
Na: vertel hoe het was, bedank mensen voor hun bezoek én vermeld wat de volgende gelegenheid is waar lezers jou kunnen ontmoeten. Ga de mensen die je hebt ontmoet (zoals medeauteurs) volgen op social media en like hun berichten.
Mijn online boekenverkoop stijgt altijd een beetje rondom boekenmarkten, waarschijnlijk doordat ik in die periodes online extra actief ben. En misschien ook een paar marktbezoekers die achteraf spijt hadden en alsnog tot aankoop overgingen.
Heb jij een aanvullende tip? Geef hem door, dan plaatsen we hem graag hieronder! Uiteraard met je naam en een linkje naar je boek erbij, voor extra zichtbaarheid.
