5 praktische tips om een succesvol kinderboek te schrijven

Voordat je aan hoofdstuk één begint: waarom wil je dit boek schrijven?
Wil je de nieuwe J.K. Rowling worden, je creativiteit laten stromen, geld verdienen, kinderen iets meegeven of ze gewoon even laten lachen?

Je intentie bepaalt niet alleen wat je schrijft, maar ook waarom je blijft schrijven — het is de brandstof die je doorzettingsvermogen voedt én bepaalt hoe je later op het proces terugkijkt.

De meeste succesvolle kinderboekenauteurs waren niet bezig met succes. Ze wilden iets geven — een gevoel, een gedachte, een beetje magie. Kinderen en ouders voelen dat verschil. Uit onderzoek blijkt dat boeken die ontstaan vanuit een oprechte wens om te delen of te troosten, dieper resoneren en langer blijven hangen dan verhalen die geschreven zijn “omdat het een goed idee leek”.

3 praktische stappen om je intentie te bepalen

1. Schrijf op waarom je dit verhaal móét vertellen — voor wie doe je het echt?
2. Vertaal dat naar één zin: “Ik wil dat kinderen na dit boek voelen dat…”
3. Lees die zin elke keer voordat je verder schrijft — het houdt je verhaal zuiver en gefocust.

Veel (beginnend) auteurs weten wél waarom ze willen schrijven, maar niet wat ze hun lezers willen laten voelen. En precies daar begint de magie.
Voordat je aan je verhaallijn denkt, is het belangrijk om helder te krijgen wat je wilt dat kinderen beleven.

Wil je dat ze zich gezien voelen? Dat ze iets nieuws ontdekken? Of dat ze even kunnen lachen en ontspannen?

Alles is goed — zolang je het bewust kiest. Deze richting vormt het kompas voor elk hoofdstuk dat je daarna schrijft.

Kinderboeken bewegen zich grofweg in drie richtingen:
Informeren – herkenbare situaties zoals logeren, een nieuw broertje, afscheid of verhuizen. Verhalen die kinderen houvast geven.
Inspireren – verhalen die iets openen: nieuwsgierigheid, gevoelens, verbeelding of verwondering.
Vermaken – humor, spanning, fantasie. Een goed boek mag ook gewoon lekker licht en vrolijk zijn.

Sterke kinderboeken hebben één duidelijke kernbeleving en spreken rechtstreeks tot de leefwereld van het kind.

3 praktische stappen om je doel te bepalen

1. Schrijf in één zin op wat je wilt dat kinderen voelen na het lezen van jouw boek.
2. Bepaal of je vooral wilt informeren, inspireren of vermaken (of een mix).
3. Hang die zin zichtbaar boven je bureau — het houdt je verhaal op koers.

Als je weet waarom je wilt schrijven (jouw intentie) en wat je kinderen wilt laten beleven (hun ervaring), komt nu de vraag: hoe ga je dat vertellen?

Je kunt over vriendschap, verdriet of doorzettingsvermogen schrijven — maar de vorm bepaalt hoe dat binnenkomt.

Wordt het een meisje dat haar angst overwint? Twee dieren die elkaar leren vertrouwen? Of een onbekend wezentje dat symbool staat voor een gevoel?

De juiste vorm maakt jouw thema tastbaar en herkenbaar. Kinderen geloven elk personage, zolang het met liefde en overtuiging is geschreven.

3 praktische stappen om je verhaalvorm te kiezen

1. Schrijf drie mogelijke vormen op voor je thema (mens, dier, fantasie, voorwerp).
2. Kies de vorm waar jij de meeste energie van krijgt — ga je aan van mystieke wezens, een dier of een eigenzinnige superhero?
3. Geef je hoofdpersoon één duidelijk verlangen: dat maakt elk wezen menselijk en herkenbaar.

Een goed kinderboek doet meer dan alleen vermaken. Het leert iets, raakt iets én blijft hangen. Bij Wisey gebruiken we vaak het kader van de drie E’s: Educatie, Empowerment en Entertainment. Dit is een methodiek die ik van verbaal meester Remco Claassen heb geleerd.

Samen vormen ze het fundament van een goed verhaal, gesproken of geschreven.

• Educatie – kinderen leren iets nieuws,
• Empowerment – ze ervaren dat ze zelf invloed hebben, dat ze moedig of nieuwsgierig mogen zijn.
• Entertainment – plezier, spanning of humor die maakt dat ze willen blijven lezen.

Hoe je die drie E’s inzet, hangt sterk af van je doelgroep.
* Jonge kinderen (3–6 jaar) hebben vooral behoefte aan ritme, herhaling en humor — daar ligt de nadruk op Entertainment.
* Bij iets oudere kinderen (7–9 jaar) groeit de behoefte aan betekenis en herkenning — daar komt Educatie meer in beeld.
* En bij kinderen vanaf 9 jaar krijgt Empowerment de hoofdrol: verhalen over moed, vriendschap, identiteit of anders-zijn.

Een verhaal dat deze drie elementen in balans brengt, blijft in het hart hangen.
Beleving is daarbij de lijm: de toon, de illustraties, het ritme van de zinnen — alles bepaalt hoe intens een kind het verhaal ervaart.

3 praktische stappen om beleving te creëren

1. Bepaal de leeftijd van je doelgroep en kies welke E het sterkst mag doorklinken.
2. Controleer of elke scène minstens twee van de drie E’s bevat: iets leerzaams, iets krachtigs of iets dat plezier geeft.
3. Lees je tekst hardop en voel: klopt het ritme, leeft het beeld, en past de toon bij de leeftijd waarvoor je schrijft?

Een goed kinderboek lees je niet alleen met je hoofd, maar met al je zintuigen.

Het ritme van de zinnen, de kleuren van de illustraties, de stilte tussen twee bladzijdes — alles draagt bij aan de beleving.

De juiste illustrator of tekenstijl kan jouw verhaal maken of breken. Kijk maar naar Waar is Epi?, met zijn levendige, filmische stijl, of De jongen, de mol, de vos en het paard, waar eenvoud juist de emotie versterkt.

Beleving is niet wat je opschrijft, maar wat een kind voelt terwijl het leest.

3 praktische stappen

1. Kies een illustrator die begrijpt wat jij wilt laten voelen, niet alleen wat je wilt laten zien.
2. Lees je tekst hardop — klopt het ritme en de klank voor een voorleessituatie?
3. Werk samen aan de sfeer: kleur, toon en detail moeten één geheel vormen.

Conclusie: Een succesvol kinderboek is niet het boek dat het meest verkoopt, maar het boek dat iets raakt — in het kind én in jou.

Wanneer je schrijft vanuit een heldere intentie, met een doel voor het kind, een passende vorm en de juiste balans van Educatie, Empowerment en Entertainment, dan groeit je verhaal vanzelf uit tot iets wat betekenis achterlaat.

De volgende stap? Test je verhaal.
Lees het voor aan kinderen uit je doelgroep, luister naar hun reacties, kijk waar ze lachen of juist stil worden. Hun eerlijkheid is je kompas — het laat zien waar jouw verhaal echt tot leven komt.